Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) biedt ondersteuning aan kinderen met een (vermoeden van) handicap. Die ondersteuning kan ook op school een rol spelen. Als ouder is het belangrijk om je goed te informeren over de ondersteuningsmogelijkheden voor je kind.
Hieronder vind je de rechtstreeks toegankelijke ondersteuningsmogelijkheden van het VAPH voor kinderen met een (vermoeden van) handicap.
Rechtstreeks toegankelijke hulpverlening (RTH)
Wat is rechtstreeks toegankelijke hulp?
Rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH) is een ondersteuningsaanbod voor kinderen met een (vermoeden van) handicap. Het gaat om een beperkte, handicapspecifieke ondersteuning voor wie af en toe hulp nodig heeft.
Voor RTH moet je geen aanvraag indienen bij de intersectorale toegangspoort (ITP). Je kan rechtstreeks contact opnemen met een zorgaanbieder van het VAPH.
Er zijn verschillende ondersteuningsvormen, zoals begeleiding, globale individuele ondersteuning, dagopvang, verblijf en outreach.
Als ouder kan je de ondersteuning inzetten in alle contexten waarin je kind functioneert en participeert, zoals je gezin, de school en de hobby’s van je kind.
Vind meer informatie over RTH op de website van het VAPH.
Wie kan RTH aanvragen?
Je kan de ondersteuning rechtstreeks aanvragen bij een zorgaanbieder. Ook je school kan een bepaalde ondersteuningsvorm van RTH, outreach, rechtstreeks aanvragen.
Vind alle contactgegevens van zorgaanbieders.
De hoeveelheid ondersteuning die je als ouder kan aanvragen, is gekoppeld aan een puntensysteem en je beschikt over een bepaald aantal punten voor je kind. Meer informatie over het puntensysteem – VAPH.
Ondersteuningsvormen
Er bestaan verschillende vormen van rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH):
- Begeleiding (individuele psychosociale begeleiding)
- Globale individuele ondersteuning (GIO)
- Outreach
- Dagopvang
- Verblijf
Begeleiding (individuele psychosociale begeleiding)
De begeleiding richt zich op de ontwikkeling van je kind en biedt pedagogische en psychosociale ondersteuning. Je kind leert bijvoorbeeld meer over de handicap en hoe het ermee kan omgaan. Als ouder kan je specifieke opvoedingstips krijgen.
Het gaat om inhoudelijke begeleiding (meedenken, oplossingen zoeken) en niet om praktische hulp. De begeleiding vindt thuis plaats of op een afgesproken plaats, door middel van individuele gesprekken of groepsgesprekken.
Vind meer informatie over begeleiding op de website van het VAPH.
Mobiele begeleiding
Bij mobiele begeleiding komt de hulpverlener in eerste instantie naar jouw thuis. Maar je kan ook aan de zorgaanbieder vragen om je kind te ondersteunen op school. Voorbeeld: de zorgaanbieder kan het schoolteam tips geven over jouw kind. Zo kunnen ze ervaringen en tips delen en vragen stellen aan elkaar.
Wil je graag begeleiding? Bespreek dit met je zorgaanbieder. De zorgaanbieder gaat na of je kind in aanmerking komt voor ondersteuning en ook of hij de gewenste ondersteuning kan bieden.
Praktijkverhaal begeleiding
Anna - 5 jaar
Anna heeft het moeilijk: ze bijt en stampt geregeld andere kinderen en heeft al eens geprobeerd weg te lopen. Er is een vermoeden van een autismespectrumstoornis (ASS). Er is nog geen ondersteuning vanuit het ondersteuningsmodel.
De ouders krijgen thuis ondersteuning van Pieter, een medewerker van de RTH-aanbieder. Op vraag van de ouders (en in samenspraak met de school) gaat Pieter mee in de klas om het gedrag van Anna en de wijze waarop activiteiten worden aangeboden, te observeren. Hij merkt op dat het voor Anna heel belangrijk is om de duur van een bepaalde activiteit duidelijk te maken. Hij geeft uitleg over de ondersteuningsnoden van Anna aan de leerkracht en geeft de tip om voor activiteiten een timer te gebruiken.
Globale individuele ondersteuning (GIO)
Globale individuele ondersteuning (GIO) is laagdrempelige en snel inzetbare hulp in de gewone kinderopvang of school, zodat kinderen, met en zonder specifieke zorgbehoeften, samen spelen, leren en vriendschappen sluiten.
GIO is er voor kinderen met een (vermoeden van) handicap die starten in de reguliere kinderopvang, kleuterklas of het eerste leerjaar. GIO wil die overgangsmomenten ondersteunen.
GIO biedt zowel individuele psychosociale begeleiding als praktische hulp. De aard van de ondersteuning kan verschillen en door elkaar lopen, zoals stimulatie, coaching, training en assistentie bij activiteiten.
Als ouder kan je zelf GIO aanvragen bij zorgaanbieders die het aanbieden. De opvang of school kan je hierbij ondersteunen. Bespreek samen hoe de GIO wordt ingezet.
Hoe kan je gebruik maken van GIO? Hoeveel GIO kan je kind krijgen? Lees meer over GIO op de website van het VAPH.
Ontdek welke zorgaanbieders GIO aanbieden.
Praktijkverhalen globale individuele ondersteuning
Mo- 6 jaar
Mo heeft een visuele beperking en gaat van het kleuteronderwijs naar het eerste leerjaar. In de school is al een ondersteuner, Annelies, vanuit het buitengewoon onderwijs aanwezig die Mo en de kleuterjuffen ondersteunde. Annelies zal samen met de leerkracht van het eerste leerjaar naar aangepaste oefeningen zoeken en zal Mo soms helpen om delen van de leerstof te verwerken. Chris neemt de globale individuele ondersteuning op. Chris zal Mo gedurende een bepaalde periode tijdens de middag begeleiden naar de refter en bijstaan bij het eten. Daarnaast werken Chris en Mo rond mobiliteit, zoals veilig bewegen in het gebouw van de school en de buitenschoolse opvang. Chris geeft hierover ook tips aan de leerkracht (het schoolteam) zodat zij ermee verder kunnen. Annelies, Chris, het schoolteam, de ouders, Mo en de mensen van de opvang wisselen informatie uit en maken de nodige afspraken.
Quinten – 2,5 jaar
Quinten is een startende kleuter met een motorische beperking. Er is een ondersteuner, Jitske, vanuit het ondersteuningsmodel onderwijs. Jitske focust op ondersteuning in de klas en voor de leerkracht om activiteiten zo te organiseren en/of aan te passen dat ze voor Quinten haalbaar zijn. Maarten, de GIO-begeleider, bekijkt welke noden er zijn bij Quinten en de school op het vlak van ADL (algemene dagelijkse levensverrichtingen zoals eten, verplaatsen, toilet) en begeleidt de school in het ondersteunen van Quinten en het stimuleren van zelfstandig eten en drinken. Maarten denkt ook mee met het schoolteam om de ondersteuning bij ADL te organiseren binnen de school.
Outreach
Een school kan, op eigen initiatief, beroep doen op outreach. Dit is een vorm van ondersteuning waarbij een zorgaanbieder in je school een vorming komt geven over een specifieke zorgbehoefte of handicap. Outreach informeert de school algemeen, en geeft geen specifieke info voor jouw kind.
De school contacteert zelf de zorgaanbieder. Als ouder kan je ook aan je school voorstellen om beroep te doen op outreach.
Praktijkverhaal outreach
Een school wil haar werking autisme-vriendelijker maken en meer rust en structuur brengen. Ze zijn ervan overtuigd dat dit ook op de andere kinderen een positief effect zal hebben. Een zorgaanbieder komt een vorming geven over autisme en overlegt dan samen met het schoolteam over welke veranderingen zij kunnen doorvoeren in hun school.
Ga in gesprek
Overweeg je om ondersteuning van een zorgaanbieder deels te organiseren in de school van je kind? Ga dan in gesprek met de school en je zorgaanbieder, verken de mogelijkheden van de school, het CLB en de ondersteuning vanuit het ondersteuningsmodel.
Deel je bezorgdheden en vertel waar je kind ondersteuning nodig heeft.