Project 2020-2023
Eind 2020 selecteerde de overheid 13 voorbeeldscholen en het expertisecentrum TALENT om praktijken voor cognitief sterk functionerende leerlingen in kaart te brengen, verder te ontwikkelen en breder te verspreiden naar alle scholen.
- Het eerste projectjaar: schooljaar 2020-2021
- Het tweede projectjaar: schooljaar 2021-2022
- Het derde projectjaar: schooljaar 2022-2023
Het eerste projectjaar: schooljaar 2020-2021
Fase 1: kennisdeling en netwerkvorming
De voorbeeldscholen en het expertisecentrum ontmoetten elkaar maandelijks binnen een professioneel lerend netwerk. Tijdens de bijeenkomsten leerden de scholen van elkaar, met onder meer aandacht voor de werkzame elementen, de randvoorwaarden en de belemmeringen in het werken met en voor cognitief sterk functionerende leerlingen. Centraal hierbij stond de beschrijving van voorbeeldpraktijken, die wetenschappelijk onderbouwd zijn (zie: Realisaties Project Voorbeeldscholen Cognitief Sterk Functionerende Leerlingen | Project Talent)
Ze maakten hiervoor gebruik van een werkkader rond de effectladder voor effectieve jeugdinterventies (Van Yperen, Veerman, & Bijl, 2017).
Er werden ook thematische werkgroepen opgericht rond disseminatiestrategie, overgang basisonderwijs naar secundair onderwijs en regelgeving. De werkgroep regelgeving boog zich over wettelijke belemmeringen waar scholen op botsen bij het werken met cognitief sterk functionerende leerlingen.
Daarnaast waren er thematische lerende netwerken die zich verdiepten in bepaalde voorbeeldpraktijken, zoals versneld automatiseren, kleuterwerking en professionalisering.
Fase 2: delen van kennis en expertise met andere scholen
Na de onderlinge kennisdeling en netwerkvorming, waren de voorbeeldscholen, die zichzelf liever ankerscholen noemen, klaar voor het 2de belangrijke onderdeel van het project: het verspreiden van de opgedane kennis en hun expertise naar andere scholen tijdens het schooljaar 2021-2022.
Het tweede projectjaar: schooljaar 2021-2022
Tijdens het schooljaar 2021-2022 verspreidden de ankerscholen de opgedane kennis en expertise naar andere scholen.
Inspireren en informeren van scholen
De ankerscholen verspreidden onder andere via de website van TALENT informatie, filmpjes en documenten.
Coachen van andere scholen via een lerend netwerk
Scholen werden gecoacht via een lerend netwerk: 83 deelnemers uit het secundair onderwijs en 183 uit het basisonderwijs. Dit is een effectieve manier om leerkrachten en scholen te professionaliseren. Elke ankerschool begeleidde een lerend netwerk van een 20-tal scholen. De ankerscholen deelden hierin hun kennis en praktijken maar de aangesloten scholen leerden ook van elkaar. Zo werkten de scholen samen aan het versterken van beleid en praktijken voor cognitief sterk functionerende leerlingen.
Vertrekkende van het Referentiekader Onderwijskwaliteit (ROK) werden kwaliteitsverwachtingen voor het onderwijs aan cognitief sterke leerlingen uitgewerkt. Het instrument bevat praktische tools en tips en vind je op de website van TALENT.
De eerste 2 projectjaren resulteerden in een praktijkgerichte inspiratiegids met voorbeeldpraktijken. Andere bruikbare materialen zijn een aanvulling op de BaSO-fiche en een Kola-fiche voor informatiedeling bij de overgang kleuter naar lager onderwijs. Er zijn ook praktische tips en tools rond verrijking uitgewerkt. Tenslotte bracht het project de professionaliseringsnoden op het gebied van cognitief sterk functionerende leerlingen van diverse betrokkenen (zoals PBD en CLB) in kaart.
Het derde projectjaar: schooljaar 2022-2023
Tijdens het schooljaar 2022-2023 gaan de ankerscholen verder met het verspreiden van de opgedane kennis en expertise naar andere scholen.
Coachen van andere scholen via een lerend netwerk
Nieuwe scholen maar ook de scholen die in 2021-2022 deelnamen aan een lerend netwerk kunnen (verder) gecoacht worden in een lerend netwerk. De lerende netwerken van het schooljaar 2021-2022 worden op maat voortgezet en er worden nieuwe lerende netwerken opgestart. De ankerscholen kunnen hierin hun kennis en praktijken delen, maar aangesloten scholen kunnen ook van elkaar leren. Zo werken de scholen samen aan het versterken van beleid en praktijken voor cognitief sterk functionerende leerlingen.
Lees de oproep voor de lerende netwerken rond de cognitief sterk functioneren.
Project vanaf schooljaar 2023-2024
20 ankerscholen en het interuniversitair expertisecentrum Talent werken verder aan kwaliteitsvol onderwijs voor cognitief sterk functionerende leerlingen.
Via lerende netwerken, begeleid door de 20 ankerscholen en de ondersteuning van expertisecentrum Talent worden zoveel mogelijk Vlaamse scholen (verder) op weg geholpen bij het uitbouwen van een kwaliteitsvol onderwijsaanbod en een goede ondersteuning van cognitief sterk functionerende leerlingen op school.