Kiezen, hoe doe je dat?
In 5 stappen naar jouw nieuwe studie of job.
Beslissen wat je na het secundair onderwijs wil doen, is voor de meesten niet zo gemakkelijk. Er zijn veel opties. Neem de tijd om voor jezelf uit te maken wat je graag doet en waar je goed in bent. Verken het aanbod en praat erover:
- Stap 1: ken jezelf - wat past bij jou?
- Stap 2: praat erover
- Stap 3: deze mogelijkheden zie ik zitten
- Stap 4: praktisch of theoretisch? Ver of dichterbij?
- Stap 5: beslis
Stap 1: ken jezelf - wat past bij jou?
Alles begint bij weten wie je zelf bent: wat doe je graag, waar word je warm van? Maak een lijstje van je sterke en minder sterke kanten. Er bestaan meerdere online testen. Vul er enkele in, ze kunnen je richting geven:
- SID-in onderwijskiezer: hoe kan je slimmere keuzes maken? Een keuzeproces met 6 taken helpt je op weg.
- Columbus: wie ben je, wat kan je, wat wil je en welke richtingen passen bij jou?
- Explorer: welke opleidingen interesseren jou?
- VDAB: welke job past bij mij?
Wat past bij jou? Werk je liever alleen of in team? Binnen of buiten? Een studentenjob of vrijwilligerswerk kan je veel leren over jezelf en wat je al dan niet leuk vindt. Door een paar dagen mee te lopen in een job die je ziet zitten, krijg je een idee van wat het werk inhoudt. Je weet intussen ook of je last hebt van zaken als faalangst, uitstelgedrag of perfectionisme.
Stap 2: praat erover
Neem de tijd voor een gesprek over je toekomst met je vrienden, ouders, leerkracht of het CLB. Zij kennen je goed, je kan je ideeën met hen aftoetsen en krijgt een ruimer beeld van wat mogelijk is.
Neem samen met je leerkracht de brochure Wat na het secundair onderwijs? (Vlaanderen.be) door. Dat is de ideale manier om later naar de studie-informatiedag (SID-in) te komen.
Bevraag oud-leerlingen van je school. De ene school is de andere niet. Daarom is het zinvol uit te zoeken welke problemen oud-leerlingen van jouw school ondervinden in hun verdere studies of hun beroep. Zij zullen je een eerlijke mening geven, durf ze dus aan te spreken. Zij kunnen je informeren over de sterke en zwakke punten van je vooropleiding, en je realiteitszin aanscherpen over wat een beroep inhoudt. Veel scholen organiseren zelf zo’n infomoment met oud-leerlingen op een namiddag of avond.
Je kan een longlist opstellen van zaken die je graag wil doen om daarna naar een shortlist te gaan van de 3 richtingen die je ziet zitten.
Bekijk vacatures voor de job(s) waar je aan denkt. Passen de competenties die ze vragen bij jou?
Stap 3: deze mogelijkheden zie ik zitten
Eens je weet welke richting je wil gaan doen, kan je nagaan welke scholen of universiteiten hier een opleiding voor bieden. In Vlaanderen is er een ruime keuze aan opleidingen. Informeer je: ga naar de opendeur- en openlesdag. Kijk cursussen in, praat met (oud-)studenten uit die richting.
De hogescholen, universiteiten en beroepssectoren hebben elk een eigen website met informatie:
- Vind in het Hogeronderwijsregister de gegevens van de onderwijsinstellingen. Meestal zijn die ook actief op sociale media.
- In de brochure Wat na het secundair onderwijs? staan in deel 2 de adressen en websites van de onderwijsinstellingen, in deel 3 die van de beroepssectoren.
- Werk met mensen maakt jongeren van 14 tot 18 jaar wegwijs in de sociale sector. Je kan er beroepen vinden die bij je interesses passen op basis van een beroepentest en een beroepenfilter.
- Wil je leraar worden? Op deze website vind je alle info die je nodig hebt.
Wil je meteen gaan werken? Op de website van de VDAB ontdek je welke taken bij welke beroepen horen. Wil je voor een baas werken of als zelfstandige?
Stap 4: praktisch of theoretisch? Ver of dichterbij?
Ga je studeren, dan overweeg je best deze zaken.
- Wil je meer praktische vakken en een goede studiebegeleiding?
- Verkies je eerder algemene en theoretische vakken die je vooral zelf onder de knie krijgt?
- Weeg de pro’s en contra’s af, ook praktisch. Wil je dicht bij huis studeren? Of wil je verder weg en op kot gaan? Of nog iets verder naar het buitenland?
Stap 5: beslis
Als je jezelf kan inbeelden in deze studie of job hak dan de knoop door en beslis. Stel jezelf een doel en ga ervoor.
Als je na enkele weken of maanden merkt dat het niet je ding is, wacht dan geen volledig jaar af maar praat erover. Aan de andere kant: uiteraard zijn er altijd vakken die je minder goed liggen en nu eenmaal bij de opleiding of job horen.
Extra informatie
Verwante pagina's
- SID-ins
- Inspirerende verhalen: tips voor je studie- en beroepskeuze
- Hulp bij je studie- of beroepskeuze
Publicaties
Websites
Inspirerende verhalen
Ontdek hoe 8 jongeren hun studie- of beroepskeuze maakten.
