Er is een pact gesloten tussen de Vlaams minister van Onderwijs, de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) en de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR) om de lerarenopleidingen gericht en structureel te versterken. Zo krijgt het curriculum in de educatieve bachelors een update, met meer aandacht voor vakkennis, vakdidactiek en klasmanagement. Er komt in alle opleidingen ook meer aandacht voor Nederlands.
Studenten die al eerder een masterdiploma behaalden, gaan in de verkorte educatieve master een masterpraktijkproef schrijven, met meer aandacht voor de klaspraktijk. Voor zij-instromers, die extra hulp kunnen gebruiken, bijvoorbeeld bij uitdagende klassen, komt er een ‘Eerste Hulp Bij Onderwijs-pakket’ op maat.
Er komt ook een nieuwe masteropleiding basisonderwijs om extra expertise in de lerarenkamer binnen te brengen. Deze masteropleiding moet ook de maatschappelijke waardering en de instroom van sterke profielen verhogen. Hoe ze er precies zal uitzien, werken hogescholen en universiteiten nu samen verder uit.
Alle maatregelen uit de engagementsverklaring met de lerarenopleidingen:
Het curriculum van educatieve bacheloropleidingen focust meer op vakkennis, vakdidactiek en klasmanagement. Er komt in alle opleidingen meer aandacht voor Nederlands: elke leerkracht een taalleerkracht.
- Betrouwbaar wetenschappelijk onderzoek dat toepasbaar is op de specifieke Vlaamse context, vormt hierbij de basis.
- Het curriculum wordt afgestemd op de nieuwe minimumdoelen die momenteel opgesteld worden voor het basisonderwijs en de modernisering in het secundair.
- Het werkveld (o.a. directies en leraren) wordt betrokken bij het nieuwe curriculum.
- Kandidaat-leerkrachten die niet goed scoren op de verplichte starttoets krijgen vanaf dit academiejaar (2023-2024) een remediëringstraject opgelegd om hen van bij de start gericht bij te werken.
- Deze maatregelen moeten de educatieve opleidingen aantrekkelijker maken:
- Studenten die al een masterdiploma behaalden en zich inschrijven in een educatieve masteropleiding, moeten geen klassieke masterthesis meer schrijven. In de plaats zullen zij een masterpraktijkproef maken, waarbij de praktijkgerichte component en de meerwaarde voor de onderwijspraktijk in de verf staan.
- Er komt een uniform vrijstellingenbeleid voor de educatieve bacheloropleidingen.
- Er is aandacht voor haalbare en aantrekkelijke trajecten voor zij-instromers, waarbij er rekening wordt gehouden met eerder verworven competenties.
- Zij-instromers die tijdens hun opleiding al voor de klas staan, zullen hun lesopdracht maximaal kunnen inbrengen als stage.
- Er komt een ‘EHBO’-pakket (‘Eerste Hulp Bij Onderwijs’) met praktische richtlijnen rond bijvoorbeeld klasmanagement op maat van zij-instromers.
- De hogescholen en universiteiten werken samen een masteropleiding basisonderwijs uit. Zo komt er extra expertise naar de basisscholen.
- Er komt binnen deze master een aangepast traject op maat van werkstudenten.
- Het schakelprogramma en voorbereidingsprogramma zal ook op maat zijn: voor studenten die instromen vanuit een professionele bachelor komt het accent op academische competenties te liggen, voor studenten die instromen vanuit een academische bachelor meer op praktijkgerichte competenties.
- De instellingen zullen deze plannen verder concretiseren.
- De lerarenopleidingen gaan nauwer samenwerken met de scholen.
- Stages moeten lang genoeg zijn om voldoende praktijkervaring op te bouwen.
- Lerarenopleidingen kunnen een rol opnemen in de begeleiding van starters.
- De lerarenopleidingen werken tegen september 2025 samen met de scholen aan een opleidingsaanbod voor aanvangsbegeleiders en stagementoren. Zo kunnen ervaren leerkrachten nog beter startende leerkrachten ondersteunen.
- De docenten in de lerarenopleiding krijgen nauwe voeling met de actuele klaspraktijk, door de organisatie van ‘lerende gemeenschappen’ tussen lerarenopleidingen en scholen. Er komen ook opleidingsmodules voor docenten met praktijkgerichte professionalisering.
- De universiteiten en hogescholen werken samen met het werkveld aan een kader voor de opleiding van schoolleiders.
