Didactiek Taal
Eindtermen lezen versus internationaal onderzoek?
De peilingen lezen voor het basisonderwijs (2002, 2007 en 2013) gaven telkens aan dat meer dan 88% van de leerlingen de eindtermen behaalde. Maar in het internationale PIRLS-onderzoek scoren de Vlaamse leerlingen ondermaats.
Deze poster illustreert de gelijkenissen en de verschillen tussen beide studies. De onderzoekers zijn ook geïnteresseerd in uw opinie over de verhouding tussen de PIRLS-toetsen en de Vlaamse eindtermen.
Presentatoren
- Bieke De Fraine is verbonden aan het Centrum voor Onderwijseffectiviteit en -Evaluatie van KU Leuven. Ze is promotor van PIRLS2016 en copromotor van het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen.
- Koen Aesaert is coördinator data-analyse binnen het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen, verbonden aan het Centrum voor Onderwijseffectiviteit en -evaluatie van KU Leuven. Daarnaast is hij projectleider van de peiling Nederlands 2018 en copromotor van het PIRLS-L6-project.
Doelgroep
Al wie geïnteresseerd is in begrijpend lezen in het lager onderwijs.
De taalmindset in de praktijk. Een onderzoeksgeïnformeerde vertaalslag naar de (vreemde)taalklas
Binnen dit onderzoek ontwikkelen we een framework van de taalmindset, dat inzet op een op groeigerichte mindset. We slaan ook de brug tussen onderwijsonderzoek en (vreemde)talenonderwijs met als doel een evidence-informed (vreemde)taalklaspraktijk vorm te geven. Concreet betekent dit dat we de onderzoeksgeïnformeerde inzichten uit het framework uittesten in de klaspraktijk, i.c. de context van schrijfvaardigheid Nederlands en gespreksvaardigheid Frans. Dit gebeurt via het opzetten van lesson study met collega’s uit het secundair onderwijs.
Presentatoren
- Karen De Jonghe is lerarenopleider en vakdidacticus Nederlands binnen bachelor secundair onderwijs (UC Leuven-Limburg)? Daarnaast is ze leerkracht Nederlands eerste graad secundair onderwijs (Heilig-Hartinstituut Heverlee).
- Katrien Dewaele is lerarenopleider en vakdidacticus Frans binnen bachelor secundair onderwijs en bachelor na bachelor meertalig onderwijs (UC Leuven-Limburg). Zij is ook projectmedewerker aan het PWO-project Flipped the classroom (2018-2021)
Doelgroep
- Lerarenopleiders taal en vreemde talen
- Leraren Frans, Engels en Nederlands secundair onderwijs
- Pedagogisch begeleiders Nederlands en moderne vreemde talen
A Flying Start. Hoe sterk zijn je nieuwe leerlingen al in Engels? Deze oriëntatietest vertelt je dit!
Deze poster beschrijft de verschillende stappen in de ontwikkeling van een oriëntatietoets waarmee de competenties van leerlingen bij de start van de lessen Engels op school in kaart worden gebracht. Ze toont ook hoe het eindproduct eruit ziet en wat de verschillende onderdelen van het instrument zijn.
Presentatoren
- Vanessa De Wilde is lerarenopleider en onderzoeker aan de opleiding Bachelor in het Onderwijs: secundair onderwijs van de Arteveldehogeschool en praktijkassistent (vakgroep Onderwijskunde, Specifieke Lerarenopleiding) en doctoraatsstudent (vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie) aan de Universiteit Gent, lid van de onderzoeksgroep Multiples.
- Pedro De Bruyckere is pedagoog en onderzoeker aan de opleiding Bachelor in het Onderwijs: secundair onderwijs van de Arteveldehogeschool en postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit Leiden.
- Geert De Meyer is lerarenopleider en onderzoeker aan de opleiding Bachelor in het Onderwijs: secundair onderwijs van de Arteveldehogeschool.
Doelgroep
- Leraren (eerste graad) middelbaar onderwijs
- Schoolleiders
- Lerarenopleiders
- Pedagogisch begeleiders
Engels in het lager onderwijs. Goed idee of niet?
Zowel leraren als ouders nemen aan dat veel kinderen al wat Engels kunnen voor de start van de lessen op school. Maar hoeveel Engels kennen kinderen nu precies voor de start van de lessen en kennen alle kinderen Engels of lijkt dat alleen maar zo?
Deze poster geeft een overzicht van een aantal studies waarin werd nagegaan wat de startcompetenties voor Engels zijn bij Vlaamse kinderen.
Presentatoren
- Vanessa De Wilde is lerarenopleider en onderzoeker aan de opleiding Bachelor in het Onderwijs: secundair onderwijs van de Arteveldehogeschool en praktijkassistent (vakgroep Onderwijskunde, Specifieke Lerarenopleiding) en doctoraatsstudent (vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie) aan de Universiteit Gent, lid van de onderzoeksgroep Multiples.
- Elke Peters is hoofddocente in de opleiding Toegepaste Taalkunde en de Master of Advanced Studies in Linguistics; hoofd onderzoeksgroep “Taal, onderwijs en samenleving” aan de KU Leuven; auteur van Woordenschat aanleren in een vreemde taal. Hoe doe je dat? (ACCO)
Doelgroep
- Leraren (derde graad) lager onderwijs
- Leraren (eerste graad) middelbaar onderwijs
- Schoolleiders
- Lerarenopleiders
- Pedagogisch begeleiders
Dezelfde eindtermen voor Frans en Engels? Of toch maar niet?
In tegenstelling tot het Frans, komen leerlingen in Vlaanderen buiten de schooluren op allerlei manieren met Engels in contact. In deze poster laten we zien hoe dit buitenschools contact verschilt voor Engels en Frans en wat dit betekent voor de woordenschatkennis en luistervaardigheid van leerlingen.
Presentatoren
- Elke Peters is hoofddocente in de opleiding Toegepaste Taalkunde en de Master of Advanced Studies in Linguistics; en hoofd onderzoeksgroep “Taal, onderwijs en samenleving” aan de KU Leuven. Ze is auteur van Woordenschat aanleren in een vreemde taal. Hoe doe je dat? (ACCO)
- Ann-Sophie Noreillie is doctoraatsstudente en docente in de opleiding Toegepaste Taalkunde aan de KU Leuven, lid van de onderzoeksgroep “Taal, onderwijs & samenleving” en ITEC.
Doelgroep
- Leraren (eerste, tweede, derde graad) secundair onderwijs
- Schoolleiders
- Lerarenopleiders
- Pedagogisch begeleiders
- Beleidsmedewerkers
Het taalleercontract. Geef je cursist de regie in eigen handen!
Aan de hand van een aantal onderzoeksmethodes binnen het praktijkonderzoek (literatuurstudie, world-café met collega’s, praktijktoets, …) werd een antwoord gezocht op een aantal onderzoeksvragen in verband met autonoom taalleren (NT2). Dit resulteerde in een concrete tool: het taalleercontract.
Presentator
Valerie Vandenbroeck is Master in de logopedie. Zij was 20 jaar docent aan de hogeschoolopleiding logopedie, maar ging een nieuwe uitdaging aan als NT2-leerkracht. Zij is eveneens verbonden aan de specifieke lerarenopleiding. (CVO GO! IVO te Brugge)
Doelgroep
- Leraren NT2 en, bij uitbreiding, al wie lesgeeft aan anderstaligen (OKAN, CVO, CBE, leerplichtonderwijs algemeen…)
- Bij uitbreiding: Leraren NT1 en leraren moderne vreemde talen die op zoek zijn naar instrumenten om autonoom taalleren te bevorderen
Flipped learning in talenonderwijs (Engels, Frans, Latijn)
Flipped learning is een pedagogische meta-strategie waarbij de eerste kennismaking met nieuwe leerinhouden (die traditioneel in de klas gebeurt) verplaatst wordt naar buiten de klas. In de klas werken leerlingen op een actieve manier aan de diepere verwerking van die leerinhouden. In ons onderzoek gaan we samen met teacher design teams op zoek naar hoe we Flipped Learning het best implementeren in het middelbaar taalonderwijs (Engels, Frans, Latijn).
Presentatoren
Katrien Dewaele (Frans), Ronald Habraken (Engels) en David Stienaers (Latijn) zijn als lector verbonden aan de lerarenopleiding bachelor secundair onderwijs aan de hogeschool UC Leuven-Limburg. Daarnaast zijn ze ook als onderzoeker werkzaam binnen het expertisecentrum Education & Development op het onderzoeksproject Flipped Learing in talenonderwijs.
Doelgroep
- Leerkrachten talen secundair onderwijs
Praktijkonderzoek
Opleiden tot een complex beroep: de kracht van kernpraktijken
Momenteel worden in het Vlaamse onderwijslandschap volop de educatieve masters voorbereid. De basiscompetenties van de leraar, die in 2007 werden herzien door het Vlaamse parlement, vormen daarbij het richtsnoer. Hoewel deze basiscompetenties werden geformuleerd als minimumstandaarden, werden ze al snel als doelstellingen gehanteerd. In de educatieve master in de gedragswetenschappen van de KU Leuven zullen ‘kernpraktijken’ centraal staan als middel om de basiscompetenties te bereiken om zo:
- te vermijden dat deze set van basiscompetenties op een rigide en analytische wijze door studenten, onderwijsgevenden of curriculumontwikkelaars wordt gebruikt
- de complexiteit van onderwijzen voluit te respecteren
- het leren van de lerende centraal te zetten.
Presentatoren
- Emke Op ’t Eynde is studente master pedagogische wetenschappen, onderwijskunde, KU Leuven.
- Marleen Evers is stagecoördinator specifieke lerarenopleiding gedragswetenschappen, Centrum voor Instructiepsychologie en –Technologie, Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, KU Leuven.
- Jan Elen is werkzaam in het onderzoeksdomein ontwerpkunde, educatieve technologie. Hij is academisch verantwoordelijke specifieke lerarenopleiding gedragswetenschappen, Centrum voor Instructiepsychologie en –Technologie, Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, KU Leuven.
Doelgroep
Leraren van alle onderwijsniveaus; lerarenopleiders
Lectoren ♥ Onderzoek?!
Wanneer en hoe gebruiken lectoren onderzoekdata van hun studenten in een innovatietraject?
In het kader van het PWO- project leerKRACHT aan de AP Hogeschool voerden we onderzoek naar de vraag of, hoe en wanneer lectoren onderzoekdata inzetten in een innovatieproces. De poster presenteert (1) het project, (2) het opzet en de resultaten van de studie, en (3) de ‘lessons learned’.
Presentatoren
- Gert Vanthournout, Lieke Lochten en Stephen Hargreaves zijn onderzoekers vn de Artesis Plantijn Hogeschool, cel onderwijsonderzoek
- Silke Plaetinck en Magda Mommaerts zijn lector en onderzoeker aan de Artesis Plantijn Hogeschool, Departement Onderwijs en Training, lerarenopleiding secundair onderwijs
Doelgroep
- Docenten/lectoren/lesgevers
- Opleidingshoofden
- Onderwijsonderzoekers
Hoe de onderwijspraktijk betrekken bij beleidsgericht onderzoek?
Case: InnoVET – Draagvlakbevraging voor een nieuw concept van professionalisering en innovatie in het arbeidsmarktgericht onderwijs
Beleidsgericht onderzoek is onderzoek waarbij u als leraar of schoolleider zelf niet direct baat heeft (i.t.t. vb. pedagogisch-didactisch onderzoek, waar u misschien wel meteen inspiratie uit haalt). Hoe kunnen wij als onderzoekers u overtuigen om tijd te maken om uw mening te delen in het ‘algemeen belang’?
De poster toont onze strategie voor het InnoVET onderzoek.
Per element willen we bij u aftoetsen of dit u zou overtuigen om deel te nemen. We zijn ook benieuwd naar mogelijkheden die u ziet (vb. bevraging via Whatsapp, beloning geven, …).
Presentatoren
- Ella Desmedt is expert in onderwijs, evaluatie en governance bij IDEA Consult. Ze is doctor in de pedagogische wetenschappen (UGent, 2004) en master in overheidsmanagement en –beleid (KULeuven, 2014). Binnen IDEA Consult leidt ze projecten op het snijvlak van onderwijs en de andere expertisedomeinen van IDEA (arbeidsmarkt, innovatie, regionale ontwikkeling, …).
- An De Coen werkt als senior-onderzoeker bij IDEA Consult in het domein Arbeidsmarkt en Sociaal-economisch Beleid. Het onderzoek van An richt zich vooral op actuele arbeidsmarktthema’s zoals de eindeloopbaanproblematiek en activiteiten die de inzetbaarheid van werknemers en werkzoekenden kunnen verhogen, zoals het volgen van opleiding, trajectbegeleiding, outplacement, ...
Doelgroep
- Leraren, schoolleiders, pedagogisch begeleiders, …
- Onderzoekers
High impact leren. Opleiden in flexibele en uitdagende leeromgevingen
Hoe versterken we ‘learner agency’ bij studenten tijdens de lerarenopleiding? Vanuit het HILL-model werken we met docenten aan flexibele en uitdagende leeromgevingen. We geven kort weer wat Learner Agency inhoudt en hoe docenten en studenten dit invullen, hoe het onderzoek is opgezet, hoe betrokken docenten experimenteren en de voorlopige resultaten van onze focusgesprekken met studenten en docenten.
Presentatoren
- Lieve Lootens (VIVES Brugge) is docent in de lerarenopleiding, onderzoeker PWO - HILL verhogen van learner agency en beleidsmedewerker STB en GOK
- Joke Coens (VIVES Brugge) is onderwijscoach studiegebied onderwijs en mede-onderzoeker PWO - HILL verhogen van learner agency
- Kristoff Meel (VIVES Brugge) is docent onderwijskunde, coördinator van de Banaba zorgverbreding en onderzoeker PWO - HILL verhogen van learner agency
Doelgroep
Docenten hoger onderwijs, leraren lager en secundair onderwijs
Hoe kan je leraren bereiken met een blog over onderzoek en innovatie? Tips van Kleutergewijs
De bloggers van Kleutergewijs delen hun passie voor kleuteronderwijs, onderzoek, innovatie en reflectie met een ruim lezerspubliek. We geven je inzicht in de voorwaarden tot succes van een dergelijke blog. Het gaat daarbij niet alleen over wat de lezers willen en hoe je hen bereikt, maar ook waar bloggers hun motivatie halen om te bloggen.
De blog Kleutergewijs werd opgericht en onderhouden door lerarenopleiders uit de hogescholen Odisee, Thomas More, UCLL, AP. Bijdragen komen ook van andere hogescholen en organisaties.
Doelgroep
Professionals met interesse in kleuteronderwijs of in wetenschapscommunicatie
Ouderbetrokkenheid volgens de LiSO-leerlingen
LiSO brengt sinds 2013 de loopbanen van 8 000 leerlingen in het secundair onderwijs in kaart. In 2018 werd specifiek gepeild naar de mate en types van ouderbetrokkenheid die deze leerlingen ervaren. Deze poster illustreert de eerste resultaten. De onderzoekers gaan hierover graag in dialoog.
Presentator
Dr. Katrijn Denies is verbonden aan het Centrum voor Onderwijseffectiviteit- en evaluatie. Ze coördineert er het LiSO-onderzoek, dat sinds 2013 de loopbanen en de ontwikkeling van duizenden leerlingen in het secundair onderwijs opvolgt.
Doelgroep
Leraren, schoolleiders en beleidsmedewerkers verbonden aan een school in het secundair onderwijs
Motivatieprofiel van Bachelors Secundair Onderwijs
Naar aanleiding van een curriculumhervorming was er grote nieuwsgierigheid naar hoe de autonome motivatie van starters in de lerarenopleiding BaSO evolueert gedurende het academiejaar.
Presentatoren
- Elke Londers is opleidingsverantwoordelijke BaSO, UC Leuven-Limburg.
- Ine Bogaerts is pedagoog en sinds 2005 werkzaam in de lerarenopleiding (UCLL). Sinds 2009 is zij daarnaast ook stagecoördinator in het 3de opleidingsjaar.
- Izabel Janssens is pedagoog en sinds 2013 werkzaam in de lerarenopleiding (UCLL), Bachelor Secundair onderwijs en BanaBa Buitengewoon onderwijs & ondersteuningsteams.
Doelgroep
Opleiders die geboeid zijn door impact van feedback, autonomie-ondersteunend lesgeven op de autonome motivatie van startende studenten.
Montessori, het onderwijssysteem van de toekomst?
Elk kind kan zich ontplooien tot een respectvol mens die in zichzelf gelooft in verbondenheid met anderen en de wereld.
- Inzichtelijk leren door het hanteren van educatieve materialen.
- Elk kind ontwikkelt zich op eigen tempo.
- De kracht van heterogene groepen (qua leeftijd, religie, achtergrond, capaciteiten, interesses, …).
- De leerkracht: als observator en begeleider, geeft kansen tot zelfstandigheid en verantwoordelijkheid en vervult een voorbeeldfunctie.
Presentator
Karolina Voordijk is leerkracht lager onderwijs & onderwijsvernieuwer voor Montessori Leuven.
Doelgroep
- Leraren en schoolleiders basisonderwijs.
- Onderwijsvernieuwers.
Welk structureel kader kan een brug slaan tussen praktijkonderzoek en werkveld? Onderzoek in de UCLL - lerarenopleiding Bachelor Secundair onderwijs
In academiejaar 2017-2018 deed de UCLL - lerarenopleiding Bachelor Secundair onderwijs een praktijkonderzoek naar de wijze waarop de noden van het werkveld het praktijkonderzoek van studenten kunnen versterken. Ondanks heel wat praktijknoden en vragen in het werkveld, blijkt de kloof tussen het secundair onderwijs en praktijkonderzoek in het kader van het afstudeeronderzoek van studenten BASO moeilijk te overbruggen. Deze poster schetst de zoektocht naar conclusies en aanbevelingen voor de opleiding om tot een solide samenwerking te komen.
Presentatoren
- Els De Smet is biologe en sinds 2005 werkzaam in de lerarenopleiding (UCLL) als lector. Sinds 2015 is zij daarnaast ook coördinator van de afstudeeronderzoeken in het 3e opleidingsjaar.
- Ine Bogaerts is pedagoog en sinds 2005 werkzaam in de lerarenopleiding (UCLL). Sinds 2009 is zij daarnaast ook stagecoördinator in het 3de opleidingsjaar.
Doelgroep
- Hogescholen die in hun opleiding praktijkonderzoek wensen te versterken en te koppelen aan het werkveld.
- Leraren en medewerkers van educatieve organisaties die meer evidence based willen werken.
E-learning als kans voor professionalisering. De e-course Leren Differentiëren als praktijkvoorbeeld
Online de brug slaan tussen onderzoek en praktijk, dat kan. De e-course Leren Differentiëren biedt een digitaal leerpad voor alle leraren secundair onderwijs die zich willen verdiepen in differentiatie. We vertaalden wetenschappelijke inzichten naar behapbare theorie, en vullen aan met inspiratie uit de praktijk & online Q&A sessies.
Presentatoren
- Jan Royackers en Saskia Vandeputte zijn allebei Schoolmakers met een grote boon voor didactiek. Schoolmakers begeleidt leer- en veranderprocessen op scholen, van in de klas tot de Raad van Bestuur.
- Jan Royackers stond gedurende 9 jaar voor de klas. Zijn passie ligt bij de kernprocessen van onderwijs: hoe zorgen we ervoor dat zoveel mogelijk leerlingen zoveel mogelijk bijleren?
- Saskia Vandeputte is lerarenopleider aan de UAntwerpen en heeft een passie voor leren en lesgeven met impact.
Doelgroep
Leraren secundair onderwijs
Zorgen voor morgen
In dit project willen we samen met jonge tieners in een participatief belevingsonderzoek nagaan op welke manieren we hen kunnen begeleiden naar een studiekeuze voor een richting in de zorg. Zo willen we op een duurzame manier bijdragen aan de blijvende personeelsbehoeften in de zorgsector en aan zorg als een belangrijke functie in de samenleving.
Presentator
Nathalie Ruyssers is als onderzoeker verbonden aan het Expertisecentrum Pedagogische ondersteuning in Kinderopvang en School (Karel de Grote Hogeschool Antwerpen). Het centrum doet praktijkgericht handelingsonderzoek in verband met jonge kinderen en hun gezinnen. Daarmee wil het teams en individuen ondersteunen die met jonge kinderen werken. Centrale thema’s in het centrum zijn ouderbetrokkenheid, duurzame kinderopvang en scholen en het maatschappelijk belang van zorg.
Doelgroep
Iedereen met een interesse voor de studiekeuze bij jongeren enerzijds en voor de zorgsector anderzijds
MOOCs (Massive Open Online Courses): digitaal (bij)leren in de 21e eeuw
MOOCs zijn de ideale gelegenheid om tijd- en plaatsonafhankelijk te werken en te leren. Deze nieuwe manier van interactief en digitaal leren opent een wereld aan mogelijkheden. Een MOOC kan zorgen voor verbreding en verdieping van een bepaald thema en wordt gebruikt als blended leervorm, waarbij de MOOC gecombineerd wordt met coachingsessies in real life. Dé krachtlijnen van een MOOC zijn social learning, kennisdeling en co-creatie.
Presentatoren
- Mariet Vrancken ontwikkelt MOOCs voor CEGO V&C. Als onderwijsdeskundige werkt zij mee aan innovaties en digitale ontwikkingen, vormingen en nascholingen binnen het centrum. De belangrijke thema’s waarmee zij voornamelijk aan de slag gaat zijn breed evalueren, differentiëren, onderwijsinnovaties, procesbegeleiding bij verandertrajecten en leiderchapstrajecten.
- Cego ondersteunt scholen en leerkrachten om procesgericht aan de slag te gaan. Daarbij ondersteunen we de excellente leerkracht die het verschil maakt, we zorgen voor het ontwikkelen van een groeigeest bij de lerende, we laten zien hoe je autonomie, zelfsturing en ondernemerszin ontwikkelt bij elke lerende. Ze laten zich daarbij inspireren door wetenschappelijke inzichten van onder meer Hattie (Wat werkt in onderwijs), Deci & Ryan (zelfdeterminatietheorie), Carol Dweck (growth mindset), Ferre Laevers (procesgerichte benadering door welbevinden en betrokkenheid), Ernst Bohlmeyer/Ilona Boniwell (positieve psychologie), e.a.
Doelgroep
Leerkrachten, directies, coördinatoren, begeleiders, …
Welbevinden
Onderzoeksidee - Refters en speelplaatsen. Een onderzoek naar de organisatie en beleving van middagpauzes in de basisschool.
Over de organisatie en beleving van middagpauzes in het basisonderwijs is weinig bekend. Wat er bekend is, geeft aan dat weinig betrokkenen de middagpauze positief beleven en dat de organisatie ervan moeilijk is. Nochtans is een aangename middagpauze, die tevens een vorm is van sociaal leren, essentieel voor kinderen. In een nieuw onderzoeksproject willen we nagaan hoe basisscholen tot een kwaliteitsvolle middagpauze kunnen komen.
Presentator
Leen Dom is onderzoeker in het Expertisecentrum Pedagogische Ondersteuning in Kinderopvang en School en lector in de opleiding Pedagogie van het Jonge Kind (Karel de Grote Hogeschool – Antwerpen). Zij maakte een doctoraat over ouderbetrokkenheid in het lager onderwijs.
Doelgroep
Schoolleiders en leraren basisonderwijs – onderzoekers.
PWO Stuur-je-spel:Professionaliseringstraject voor en met leraren kleuteronderwijs over het begeleiden van rijk zelfgestuurd (rollen-)spel
- Presentatie
- Zelfsturing en executieve functies bij kleuters stimuleren
- Leraren professionaliseren vanuit eigen zelfsturing en op groei gerichte mindset
- Meespelen als hefboom voor rijk zelfgestuurd (rollen-) spel
In dit PWO-project waarbij ‘zelfsturing bevorderen bij kleuters’ centraal staat, onderzoeken leraren hun eigen leervragen. Bijvoorbeeld: “Hoe kan ik kleuters met een lage zelfsturing stimuleren in hun vrij spel? Hoe kan ik meespelen in een hoek, zonder het spel te verstoren of over te nemen?” Videofeedback aan de hand van de samen ontwikkelde kijkwijzer ‘spelbegeleiding’ stimuleert verdiepende spelobservaties en reflectie rond het spanningsveld ‘sturen of loslaten in begeleiding’’.
Presentatoren
- Ilse Aerden is onderzoeker en lerarenopleiding aan de opleiding ‘Bachelor na Bachelor Zorg en Remediërend Leren’ bij UCLimburg. Ilse Aerden is pedagoog en docent in de Banaba ‘Zorg en Remediërend Leren’ en is eindverantwoordelijk voor de opleidingsonderdelen rond zorg bij kleuters en kansarmoede. Verder werkt ze mee aan nog andere praktijkonderzoeken, oa. ‘zorg op maat’ en ‘op zoek naar mechanismen van insluiting’.
- Dr. Caroline Vancraeyveldt is onderzoeker en lerarenopleider aan de opleiding ‘Bachelor kleuteronderwijs’ bij UCLeuven.
- Tinne Van Camp is onderzoeker en lerarenopleider aan de opleiding ‘Bachelor secundair onderwijs’ bij UCLeuven.
- 13 leraren uit 6 scholen in Limburg en Brabant en enkele studenten uit BAKO Leuven (in het kader van hun afstudeeronderzoek) en studenten van de Banaba ‘Zorg en Remediërend Leren, optie kleuteronderwijs’.
- Ruth Wouters is verantwoordelijke van het expertisecentrum Education & Development van UC Leuven-Limburg, waar ook de PWO ‘stuur-je-spel’ onder ressorteert.
Doelgroep
- Leraren kleuteronderwijs.
- Zorgcoördinatoren, zorg en SES-leerkrachten en directies kleuteronderwijs
- Lerarenopleiders kleuteronderwijs, pedagogische begeleiders en anderen bezig met professionalisering van leerkrachten.
- Praktijkonderzoekers jonge kind
Diversiteit
Inclusie verbindt!
De poster wil de aandacht vestigen op de verbindende samenwerking binnen een inclusieve leeromgeving. Dit is niet te realiseren door leraren alleen. Er is samenwerking nodig tussen verschillende betrokken partijen: de zorgcoördinator, ondersteuners, therapeuten, ouders, de leerlingen zelf… Samen denken ze na hoe ze redelijke aanpassingen kunnen realiseren en hoe de ondersteuning zo goed mogelijk kan ingezet worden van kind en leraar in de klas.
Presentator
Elisabeth De Schauwer is als onderzoeker verbonden aan Hogent (vakgroep Didactiek en Pedagogiek) en Ugent (vakgroep Orthopedagogiek). Ze is bezig met onderzoek rond inclusief onderwijs en mede-auteur van ‘Inclusief onderwijs in de praktijk’ (Garant, 2010); ‘Voorbij de vraagtekens?! Perspectieven van leraren’ (Garant, 2011) en ‘Leren omgaan met diversiteit in onderwijs – Het GOL(L)D-concept in de praktijk’ (Academia Press, 2018).
Doelgroep
Leraren, ondersteuners, zorgcoördinatoren, CLB-medewerkers, pedagogisch begeleiders
Indyspel: een gespreksmethodiek over interculturele dynamieken
Indyspel is een gespreksmethodiek om INterculturele DYnamieken bespreekbaar te maken in teams die met kinderen werken. Indyspel wil samen met de deelnemers een zicht krijgen op de manier waarop culturele verschillen zich voordoen in hun organisatie.
Het behandelt een aantal concrete casussen en kennisvragen die gebaseerd zijn op situaties en thema’s uit de praktijk van de deelnemers, zoals voorschoolse opvang, buitenschoolse opvang of basisonderwijs.
Presentatoren
- Siska Van Daele, Els Biessen, Dirk Brants en Gunilla de Graef zijn als onderzoekers betrokken bij de ontwikkeling van Indyspel. Ze werken aan het expertisecentrum voor Pedagogische Ondersteuning in Kinderopvang en School van de Karel de Grote Hogeschool.
- Het expertisecentrum voor Pedagogische Ondersteuning in Kinderopvang en School heeft veel ervaring met praktijkgericht onderzoek over o.a. interculturele vraagstukken, ouderbetrokkenheid, kinderparticipatie en duurzaamheid kinderopvang.
Doelgroep
Leraren en schoolleiders basisonderwijs, kinderbegeleiders en verantwoordelijken voorschoolse en naschoolse kinderopvang
Co-teaching voor Inclusie
Hoe co-teaching vormgeven zodat de inclusieve competenties van leraren versterkt worden? Een vraag waarop Odisee hogeschool samen met lagere scholen en studenten een antwoord zocht. Via ‘educational design research’ ontwikkelden we een concept mét ondersteuningsmateriaal.
Presentatoren
Elke Van Nieuwenhuyze en Liesbet Decroos zijn werkzaam als docenten/onderzoekers in de lerarenopleiding lager onderwijs van Odisee hogeschool, campus Sint-Niklaas.
Doelgroep
Alle onderwijsbetrokkenen
Schooluitval en ongekwalificeerde uitstroom
Beter voorkomen dan genezen! Samen tegen schooluitval
Aan de hand van afwezigheidscijfers, enquêteringen van leraren en leerlingen, deliberatiegegevens en focus-groepen brengen we in kaart of de aanpak tegen schooluitval en ongekwalificeerde uitstroom in deze grootstedelijke Gentse school werkt. We focussen op het systematisch en structureel begeleiden van leerlingen. We zien mediërend leren als de kernopdracht. Een belangrijke randvoorwaarde is hierbij doorgedreven professionalisering van schoolleiders en leraren.
Presentatoren
- Ellen Demuynck is adjunct-directeur van het GO! Lyceum Gent.
- Isabelle Janssens en Frank Rochus zijn pedagogisch begeleider en schoolontwikkelaar GO!
Doelgroep
Leraren, onderzoekers, lerarenopleiders, pedagogische begeleidingsdiensten, directies, …
Evaluatie
Resultaten peiling techniek in de 1ste graad secundair onderwijs A-stroom
In deze poster worden de resultaten van de peiling techniek in de eerste graad secundair onderwijs A-stroom (mei 2017) toegelicht. Daarbij gaat aandacht naar resultaten op de drie dimensies binnen techniek, verschillen tussen leerlingen, de klaspraktijk en kenmerken die samenhangen met de prestaties van de leerlingen.
Presentator
Lien Willem is projectleider secundair onderwijs en data-analist bij het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen. Dit Steunpunt is een samenwerkingsverband van KU Leuven en Universiteit Antwerpen. Het steunpunt voert peilingsonderzoek uit (onderzoek – systeemniveau) en biedt paralleltoetsen aan (dienstverlening – schoolniveau).
Doelgroep
Leraren, schoolleiders, pedagogisch begeleiders, inspectie, onderzoekers, …
Resultaten peiling Frans in de derde graad basisonderwijs
In de posterpresentatie over de peiling Frans in het basisonderwijs focussen we op de resultaten voor de drie vaardigheden (lezen, luisteren en schrijven), verschillen tussen leerlingen, de klaspraktijk voor Frans en kenmerken die samenhangen met de prestaties van de leerlingen.
Presentatoren
Jo Denis, Koen Aesaert en Naomi Carpentier zijn data-analisten bij het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen. Dit Steunpunt is een samenwerkingsverband van KU Leuven en Universiteit Antwerpen. Het steunpunt voert peilingsonderzoek uit (onderzoek – systeemniveau) en biedt paralleltoetsen aan (dienstverlening – schoolniveau).
Doelgroep
Leraren, schoolleiders, pedagogische begeleiders
Paralleltoetsen als tool voor interne kwaliteitszorg. Een vinger aan de pols
Paralleltoetsen worden door het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen beschikbaar gemaakt als (zelfevaluatie-)instrument voor scholen om hun schoolbeleid te versterken. Je neemt als school een of meer paralleltoetsen af voor een bepaald vak- of leergebied en krijgt dan gratis een feedbackrapport met objectieve informatie:
In welke mate bereiken de leerlingen op jouw school de getoetste eindtermen? Hoe presteert jouw school ten opzichte van scholen met een vergelijkbaar leerlingenpubliek? Paralleltoetsen geven je zo een wetenschappelijk onderbouwde vinger aan de pols.
Presentatoren
- Prof. dr. Rianne Janssen is promotor-coördinator van het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen. Dr. Mieke Heyvaert is teamleider van het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen.
- Evelyn Goffin en Isabel Laenen vormen samen de cel Schoolfeedback en Paralleltoetsen.
Doelgroep
Onderwijsprofessionals uit het basisonderwijs en voltijds secundair onderwijs
Peilingen van het onderwijspeil als medepijler van Vlaamse kwaliteitszorg
Jaarlijks worden grootschalige onderwijspeilingen uitgevoerd over een bepaald leer-of vakgebied in het basisonderwijs en het secundair onderwijs. Verschillende vragen staan daarbij centraal. Halen de leerlingen de eindtermen? Zijn hierin grote verschillen tussen scholen? Is er een evolutie van het Vlaamse onderwijspeil? En hoe kunnen de peilingsresultaten helpen om de kwaliteit van het Vlaamse onderwijs verder aan te scherpen?
Presentatoren
- Prof. dr. Rianne Janssen is promotor-coördinator van het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen.
- Dr. Mieke Heyvaert is teamleider van het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen.
Doelgroep
Onderwijsprofessionals uit het basisonderwijs en voltijds secundair onderwijs
Didactiek STEM
‘Throw them in the deep end’. Naar een model voor niet-idiomatische (jazz) improvisatie binnen een holistische benadering van leren
In dit project onderzoeken we hoe ‘intuïtiviteit’ en ‘creatieve vrijheid’ explicieter aan bod kunnen bij het leren van (jazz) improvisatie in het muziekonderwijs. Hiervoor ontwikkelen we een balance model met de nadruk op collectieve improvisatie, interactie, experiment en beperkte sturing door de leraar. Daarnaast ontwikkelen we een improvisatie toolkit met praktische handvaten, waar het leren van muzikale basisvaardigheden (techniek, ritmisch gevoel, eartraining) hand in hand gaat met het verwerven van creatieve vrijheid en intuïtie.
Presentator
Filip Verneert is licentiaat in de Psychologische & Pedagogische Wetenschappen (KU Leuven), volgde een postgraduate opleiding in de Systeemtherapie en studeerde Jazzgitaar aan het aan het Conservatoire Royal de Bruxelles. Hij was jarenlang leerkracht en directeur van vzw Muziekmozaïek. Momenteel is hij als doctoraatsonderzoeker verbonden aan de Onderzoeksgroep Music Education & Therapy aan de LUCA School of Arts – KU Leuven.
Doelgroep
Leraren en schoolleider DKO, leraren muzische vorming, leraren esthetica.
Effecten van (adaptieve) serious games op cognitieve en niet-cogntieve factoren bij jonge kinderen
Binnen het LEAPS (Learning Analytics for AdaPtive Support) project werd er nagegaan in hoeverre twee educatieve (adaptieve) digitale games een effect hebben op cognitieve factoren, zoals getalbegrip en aanvankelijk lezen, en op affectieve (wiskunde- en taalangst) en motivationele factoren. De posterpresentatie bespreekt drie opeenvolgende interventiestudies die uitgevoerd werden in de derde kleuterkas en in het eerste leerjaar.
Presentator
Stefanie Vanbecelaere werkt als doctoraatsstudent aan de faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen aan de KU Leuven campus Kulak te Kortrijk. Ze doet een vierjarig onderzoek naar de effectiviteit van adaptieve leeromgevingen om getalbegrip en aanvankelijk lezen bij jonge kinderen te ondersteunen met behulp van serious games.
Doelgroep
Leraren uit het basisonderwijs, onderzoekers, lerarenopleiders…
Amper Slim, hoe maak je jongeren warm voor STEM?
Hoe kunnen we Vlaamse jongeren uit het secundair onderwijs, met een onderbenut STEM-potentieel, op een creatieve én gedurfde manier vanuit hun eigen, veelal digitale, leefwereld prikkelen en stimuleren voor STEM(-beroepen)? Amper Slim zoekt een antwoord!
Presentatoren
Pieter Tijtgat werkt als onderzoeksverantwoordelijke van de onderzoeksgroep onderwijs en coördinator wetenschapscommunicatie bij Odisee. Hij is projectleider en bezieler van het eerste werkjaar Amper Slim 2018.
Karlijn Franck is stafmedewerker wetenschapscommunicatie bij HOGENT en copromotor van Amper Slim.
Doelgroep
Leraren, schoolleiders, CLB-medewerkers
VRkeer Veilig leren fietsen in virtual reality
VRkeer is een interactieve virtual reality experience om leerlingen 3e graad lager en 1e graad secundair meer inzicht in het verkeer te geven als fietser. Sterke punten: T-Pack, visuele feedback, learning analytics, leren op maat. De experience wordt nadien gratis voor alle scholen in Vlaanderen ter beschikking gesteld.
Presentatoren
Carl Boel is projectleider van VRkeer, docent aan de vakgroep Onderwijskunde UGent, onderzoeker VR UGent, onderzoeker VR Thomas More en onderzoeker MOOCs Odisee Sint-Niklaas en gastdocent virtual reality in het onderwijs Odisee Sint-Niklaas. Hij is ook oprichter van Virtual Learning is Reality waarbij hij advies geeft aan bedrijven die VR willen inzetten om hun medewerkers te trainen
Doelgroep
Leraren 3e graad lager en 1e graad secundair en ICT-coördinatoren
De taxonomie van Bloom in de klas
De taxonomie van Bloom en de herziene taxonomie van Krathwohl en Anderson zijn al jaren een inspirerend referentiekader. De nieuwe eindtermen en leerdoelen werden op basis van dit kader operationeel geformuleerd. A.d.h.v. praktijkvoorbeelden en de theoretische achtergrond in dit inspiratieboek, kan je de eindtermen en leerdoelen doordacht en kwaliteitsvol doen landen tot op de klasvloer, rekening houdend met de noden van alle leerlingen.
Presentatoren
Eef Rombaut, Tine Van Severen en Ingrid Molein werkten als leraren secundair onderwijs in ASO-TSO-BSO en in hoger onderwijs voor verschillende scholen in Oost-Vlaanderen. Momenteel zijn ze werkzaam als pedagogisch begeleiders voor Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Eef Rombaut werkt tevens aan UA voor de Antwerp School of Education.
Doelgroep
Alle leraren
Kunstmatige Intelligentie, Klimaatverandering, Stomata: KIKS. Een Smart Education @ schools project uitgevoerd met steun van de Vlaamse Overheid en imec.
De poster toont vakoverschrijdend lesmateriaal om artificiële intelligentie (AI) naar de klas te brengen in de derde graad secundair onderwijs, met o.a. Python, Jupyter Notebook, biologie, aardrijkskunde, wiskunde, digitale beeldverwerking en fundamenten van diepe neurale netwerken.
Presentatoren
- Natacha Gesquière is STEM-coördinator en leerkracht wiskunde derde graad op Sint-Bavohumaniora in Gent met leservaring in computerwetenschappen van eerste tot derde graad. Ze is lid van meerdere lerende netwerken en werkgroepen voor STEM. Ze ontwikkelde didactisch materiaal rond programmeren en robotica voor de derde graad basisonderwijs en eerste graad secundair onderwijs voor Dwengo.
- David Maquenne is elektrotechnisch ingenieur met ervaring in informatica. Hij geeft STEM-projecten aan leerlingen derde graad met bijzondere aandacht voor technologie, programmeren en computationeel denken.
Doelgroep
- Leraren biologie, aardrijkskunde, wiskunde, computerwetenschappen, STEM.
- Schoolleiders
- Pedagogisch begeleiders
- Docenten lerarenopleiding.
School@Platteland. STEM in een authentieke buitencontext
School@Platteland is een project rond openluchtonderwijs. In het onderzoek willen we nagaan wat de cognitieve en attitudinele effecten zijn van openluchtonderwijs op de kinderen en wat succesfactoren zijn van een traject tussen een school en een openluchtlocatie.
Presentatoren
- Jan Allegaert is praktijklector wereldoriëntatie in het studiegebied lager onderwijs van de hogeschool Vives. Annelore Blondeel is onderzoeker aan het Expertisecentrum van Onderwijsinnovatie van de hogeschool Vives.
- Muriël Derycke is projectmedewerker landbouweducatie bij Inagro (onderzoek & advies in land-en tuinbouw).
Doelgroep
Leraren, pedagogische begeleiders, schoolleiders en onderzoekers van lager onderwijs