Speciale onderwijsleermiddelen

Wat zijn speciale onderwijsleermiddelen?
Voor wie?
Soorten hulpmiddelen
Hoe kan ik financiering aanvragen?
Andere initiatieven
Extra informatie

Wat zijn speciale onderwijsleermiddelen?

Speciale onderwijsleermiddelen zijn hulpmiddelen die leerlingen, studenten en cursisten met een functiebeperking toelaten om onderwijs in een gewone school te volgen en die hun beperking bij het leerproces geheel of gedeeltelijk opheffen.

De naam 'speciale onderwijsmiddelen' slaat meer specifiek op de middelen die de overheid (de cel Speciale Onderwijsleermiddelen van het Agentschap voor Onderwijsdiensten - AGODI) financiert.

Naar boven

Voor wie?

De cel Speciale Onderwijsleermiddelen (SOL) van het Agentschap voor Onderwijsdiensten (AGODI) kent hulpmiddelen toe aan leerlingen, studenten en cursisten met een functiebeperking:

In een basisschool of een secundaire school voor gewoon onderwijs
In het hoger onderwijs
In het volwassenenonderwijs

In de volgende situaties kan in het buitengewoon onderwijs tolkondersteuning aangevraagd worden:

Voor leerlingen ingeschreven in het buitengewoon onderwijs (met uitzondering van type 5) die lessen of activiteiten volgen in het gewoon onderwijs. Dat kan:
- Maximum halftijds op schooljaarbasis en onbeperkt in de tijd.
- Voltijds voor een periode van maximaal 2 schooljaren en met het oog op een overstap naar het gewoon onderwijs.
Voor leerlingen ingeschreven in het buitengewoon secundair onderwijs die een stage of sociaal maatschappelijke training volgen, kan de school voor buitengewoon secundair onderwijs tolkondersteuning aanvragen voor de activiteiten tijdens het werkplekleren.
Voor leerlingen ingeschreven in het gewoon onderwijs die deeltijds lessen of activiteiten volgen in het buitengewoon onderwijs, kan de school voor gewoon onderwijs ook nog steeds tolkondersteuning aanvragen voor de lessen of activiteiten die de leerling volgt in het gewoon onderwijs.

Komen niet in aanmerking voor speciale onderwijsleermiddelen:

Leerlingen die de lessen volgen in een basisschool of een secundaire school voor buitengewoon onderwijs, met uitzondering van bepaalde situaties bij tolkondersteuning (zie hierboven).
Leerlingen, studenten of cursisten met een leerstoornis.

Speciale onderwijsleermiddelen in duaal leren

Voor leerlingen met een beperking die een duale opleiding volgen in het gewoon secundair onderwijs kan je de volgende zaken aanvragen:

Speciale onderwijsleermiddelen voor op school
Bijzondere tewerkstellingsondersteunende maatregelen (BTOM’s) op de werkplek

Voor leerlingen die een duale opleiding volgen in het buitengewoon secundair onderwijs kan je alleen tewerkstellingsondersteunende maatregelen aanvragen voor de werkplek.

VDAB - Tewerkstellingsondersteunende maatregelen voor wie een gezondheidsprobleem heeft

Naar boven

Soorten hulpmiddelen

De cel Speciale Onderwijsleermiddelen van het Agentschap voor Onderwijsdiensten (AGODI) biedt ondersteuning aan door financiering van:

Technische hulpmiddelen

Er bestaat geen nominatieve lijst van hulpmiddelen die in aanmerking kunnen komen voor financiering. Het gaat vooral om volgende zaken.

Technische apparatuur, zoals:
- Brailleleesregels, leesloepen (voor een visuele beperking)
- FM-apparatuur (voor een auditieve beperking)
Aangepaste tafels en stoelen (voor een fysieke of visuele beperking)

Ook voor de kosten voor herstellingen van toegekende hulpmiddelen kan je financiering aanvragen.

Uitzondering: in het volwassenenonderwijs is er geen financiering voor de aankoop of herstelling van technische apparatuur en ergonomisch meubilair.

Omzettingen of aanpassingen van leerboeken of studiemateriaal

Omzetting naar (digitale) braille
Omzetting naar (digitale) grootletterdruk
Vergrotende kopieën

Tolken voor doven en slechthorenden

Ondersteuning door een tolk Gebarentaal
Ondersteuning door een schrijftolk

Kopieën van notities van medeleerlingen

Voor leerlingen met een auditieve beperking

Naar boven

Hoe kan ik financiering aanvragen?

Voor het basis- en secundair onderwijs vraagt de directeur van de school de financiering aan. Je doet dat in overleg met de volgende partijen: leerling, ouders en het centrum voor leerlingbegeleiding (CLB). Voor een leerling die ook hulp krijgt van een ondersteuningsteam, betrek je ook het ondersteuningsteam en de ondersteunende school voor buitengewoon onderwijs.
In het hoger onderwijs dient de verantwoordelijke voor de studentenbegeleiding van de hogeschool of universiteit de aanvraag in.
Voor het volwassenenonderwijs gebeurt de aanvraag door de directeur van het centrum.

Je dient je aanvraag voor financiering voor hulpmiddelen in bij de cel Speciale Onderwijsleermiddelen van AGODI. Volg daarbij de juiste procedure en richtlijnen:

Voor basis-, secundair en volwassenenonderwijs vind je die in de omzendbrieven.
Zie ook de procedures in het hoger onderwijs.

Let er zeker op dat je je aanvraag indient vóór je de hulpmiddelen aankoopt of inzet. Dus: geen financiering zonder voorafgaandelijke toestemming van AGODI. De cel Speciale Onderwijsleermiddelen betaalt het toegekende hulpmiddel volledig en rechtstreeks aan de leverancier. Aankopen die je deed zonder officiële toekenning worden niet achteraf nog gefinancierd.

Het aangekochte materiaal wordt de exclusieve eigendom van AGODI. Daarom bestaat er ook geen gedeeltelijke financiering . Als onderwijsinstelling ben je dus geen eigenaar van het hulpmiddel, je bent wel verantwoordelijk voor het beheer en het gebruik ervan.

Naar boven

Andere initiatieven

ICT-hulp

ICT kan een belangrijk hulpmiddel zijn voor leerlingen met een lees- of schrijfprobleem, voor leerlingen met een beperking of voor langdurig of chronisch zieke leerlingen.

Leerlingen met een lees- of een schrijfprobleem in het basis- en secundair onderwijs kunnen gratis voorleessoftware gebruiken.
ADIBIB maakt leer- en werkboeken digitaal beschikbaar voor leerlingen die moeite hebben met lezen of schrijven.
Wai-Not is een elektronische leeromgeving voor kinderen met een mentale beperking. Leerlingen vinden er informatie per thema en spelletjes. Ze kunnen er ook chatten. Je kan je ook registreren als leraar of begeleider.
Voor leerlingen in het lager of secundair onderwijs die langdurig of chronisch ziek zijn, is er synchroon internetonderwijs. Leerlingen kunnen live lessen volgen via computers thuis en in de klas. Zo blijven ze bij met de leerstof en hebben ze ook nog contact met klasgenoten.

Leermiddelen: Iedereen Telt Mee

Het project Iedereen Telt Mee van KlasCement verzamelt leermiddelen om te werken met leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften en wil zo bijdragen aan de zorg voor alle leerlingen, in het gewoon en buitengewoon onderwijs.

KlasCement is het platform waar leerkrachten elkaar inspireren door materialen te delen.

Naar boven