De Vlaamse Regering keurde op 3 december 2021 een pakket aan maatregelen goed om het lerarentekort tegen te gaan. Een aantal maatregelen treden dit schooljaar nog in werking, andere zijn voorzien op langere termijn.
De maatregelen voor dit schooljaar worden momenteel in regelgeving verankerd. Verneem de concrete ingangsdata en uitvoeringsmodaliteiten zodra ze er zijn via Schooldirect, Facebook, Twitter, LinkedIn en deze website.
Lees hieronder alle geplande maatregelen.
Maatregelen voor dit schooljaar
- Méér zij-instromers kunnen méér anciënniteit meenemen.
Voor méér vakken: De lijst met knelpuntvakken wordt uitgebreid met 12 extra vakken en 2 ambten
- Biologie
- Chemie
- Fysica
- Natuurwetenschappen
- Aardrijkskunde
- Economie
- Informatica
- Duits
- Engels
- Latijn
- Project algemene vakken
- Techniek
- Directeur (in het basisonderwijs en in het secundair onderwijs)
- ICT-coördinator (in het basisonderwijs en in het secundair onderwijs)
Méér anciënniteit
- Tot 10 jaar voor de volledige lijst met knelpuntvakken en –ambten.
- Daarbovenop blijft het systeem van nuttige ervaring behouden, net als de mogelijkheid tot toekenning van extra anciënniteit voor een periode van maximaal 10 jaar.
- Masters met een pedagogisch bekwaamheidsbewijs kunnen aangesteld en benoemd worden in het basisonderwijs, met de verloning van een bachelor.
- Leerkrachten krijgen extra loon voor extra uren lesgeven bovenop hun gewone lesopdracht, inclusief de zogenaamde plage-uren.
- Leerkrachten in bijvoorbeeld eindeloopbaanverlof of zorgverlof moeten de mogelijkheid krijgen om dat verlof deeltijds en tijdelijk op te schorten, zonder dat ze financieel nadeel ondervinden of rechten verliezen. Zo kunnen mensen die dat willen en kunnen een school tijdelijk uit de nood helpen. Vlaams minister van Onderwijs contacteerde hiervoor de bevoegde federale en Vlaamse gemeenschapsministers.
- Gepensioneerde leerkrachten die nog enkele uren willen lesgeven, mogen hier fiscaal niet voor gestraft worden. Pensioen combineren met lesgeven moet, zoals tijdens de coronacrisis, mogelijk zijn. Vlaams minister van Onderwijs contacteerde hiervoor de bevoegde federale en Vlaamse gemeenschapsministers.
- Scholen krijgen de mogelijkheid om, wanneer ze géén leerkracht vinden, de toegekende uren-leraar/lestijden voor 20% om te zetten in middelen a rato van 95% van hun budgettaire equivalentie, die ze kunnen gebruiken om bijvoorbeeld een opvoeder of ander ondersteunend personeel aan te werven.
- Alle vacatures komen via een link op onderwijswebsites rechtstreeks van scholen naar kandidaten, zodat er vlotter contact mogelijk wordt.
- Binnen scholengemeenschappen kan een interne vacaturebank de stille reserve van leerkrachten zonder volledige opdracht beter aanboren.
- Mensen met een lerarendiploma die vandaag werken in een ándere sector, zullen actief warm gemaakt worden om (terug) naar het onderwijs te komen, bijvoorbeeld via mailings van de lerarenopleidingen aan alle oud-studenten.
- De verschillende mogelijkheden om de vlakke loopbaan te doorbreken krijgen extra aandacht. Schoolbesturen worden hierover beter geïnformeerd en er komt een rechtstreekse lijn om vragen te beantwoorden.
Maatregelen op langere termijn
- Vervangingen zullen structureel geclusterd worden, zodat het interessanter wordt om een vervangingsopdracht te aanvaarden: je krijgt dan een aanstelling zonder versnippering.
- Er komt een lerarenloket waar iedereen die leraar wil worden terechtkan. Vandaag bestaan er veel verschillende kanalen om leraar te worden, maar een centraal aanspreekpunt ontbreekt. Zo weten veel kandidaten bijvoorbeeld niet dat ze al kunnen lesgeven terwijl ze in tussentijd hun pedagogisch bekwaamheidsbewijs halen.
- Leerkrachten krijgen na een ziekteverlof meer kansen om hun lesopdracht geleidelijker terug op te nemen, zodat de stap minder groot wordt. Zwangere leerkrachten die niet meer voor de klas kunnen staan, krijgen andere taken binnen de school die ze voorafgaand aan hun zwangerschapsverlof op een veilige manier kunnen opnemen.
- Zij-instromers zonder pedagogische bekwaamheid kunnen deeltijds educatief verlof nemen. Met een ‘leerkrachtenbonus’ krijgen ze vrijstelling om een lerarenopleiding te volgen. De school waar de zij-instromer werkt wordt voor de helft gecompenseerd met mogelijke vervangingseenheden, zodat het voor leraren in opleiding (LIO’s) werkbaar blijft om het lesgeven en opleiding te combineren.
- De bachelorproef/masterproef krijgt, in overleg met de lerarenopleiding, een alternatieve invulling met meer aandacht voor de praktijkcomponent.
- De lerarenopleiding en de scholen zullen intenser samenwerken om de voeling met het werkveld te garanderen.
- Er is specifieke aandacht voor diversiteit bij de recrutering van leerlingen secundair onderwijs voor de lerarenopleiding.
- Digitalisering krijgt een structurele plaats in ons onderwijs.
- Er wordt onderzocht:
- Hoe stagiairs bezoldigd kunnen ingezet worden voor korte reguliere vervangingen. Onderwijskwalificerende trajecten (OKOT) blijven belangrijk.
- Hoe ondersteunende personeelsleden die in punten zijn aangesteld een pedagogisch bekwaamheidsbewijs kunnen halen.
- Of pilootprojecten over (tijdelijke) mobiliteit met Vlaamse en lokale overheden mogelijk zijn.
