Met de bus naar cultuur: dynamo3 brengt cultuur in elke klas
Persbericht Kabinet Vlaams minister van Onderwijs en
Vorming
31 maart 2009
Met dynamoOPWEG krijgt elke Vlaamse en Brusselse klas de kans om op een duurzame manier één van de honderden deelnemende culturele bestemmingen of zogenaamde ‘cultuurschakels’ in Vlaanderen te bezoeken. Vandaag tekenen minister van Onderwijs Vandenbroucke en minister van Mobiliteit Van Brempt een protocol voor deze verregaande en grootschalige samenwerking tussen onderwijs en De Lijn. dynamoOPWEG biedt klassen de mogelijkheid om op schooldagen tijdens de daluren gratis met bus of tram een cultureel centrum, bibliotheek, museum of andere culturele instelling te bezoeken.
dynamoOPWEG is maar één van de initiatieven die minister Vandenbroucke neemt om alle kinderen en jongeren in contact te brengen met kunst en cultuur. De dynamosubsidielijn voor creatieve schoolprojecten verdubbelt tot 600.000 euro. Leraren en directies worden volgend schooljaar uitdrukkelijk aangemoedigd om nascholing te volgen over kunst en cultuureducatie. Bovendien investeert de minister in onderzoek om cultuureducatie beter in te passen in de schoolloopbaan van elk kind en jongere.
Minister Frank Vandenbroucke: “Kunst en cultuur moeten deel uitmaken van de vorming van álle kinderen en jongeren. Dat mag niet afhangen van hun thuissituatie, klas of school. Ook op dat vlak moeten we gelijke onderwijskansen realiseren. Met deze nieuwe initiatieven geef ik een eerste aanzet, maar de volgende Vlaamse regering zal kunst- en cultuureducatie binnen de school verder moeten verstevigen.”
Minister Kathleen Van Brempt: “Samen met Frank Vandenbroucke zette ik al het project Duurzaam naar School op waarbij we scholen en leerlingen aanmoedigen om te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer naar school te komen. Maar ook verplaatsingen binnen de schooluren kunnen best zo duurzaam mogelijk gebeuren. dynamoOPWEG zorgt ervoor dat klassen gratis met de bus of de tram naar cultuur kunnen. Kinderen en jongeren zijn de weggebruikers van de toekomst. Hen nu in schoolverband gewoon maken aan het openbaar vervoer, kan ervoor zorgen dat ze later ook meer het openbaar vervoer zullen gebruiken.”
dynamoOPWEG, een initiatief van CANON Cultuurcel en De Lijn in samenwerking met de lerarenkaart en partners uit de culturele sector, kadert in een logisch stappenplan voor meer kunst- en cultuureducatie op school. Daarnaast leert het kinderen van jongs af aan met het openbaar vervoer veilig en milieuvriendelijk op stap te gaan. Ze worden uitgedaagd om de dienstregeling uit te pluizen, de rit uit te stippelen en reisgegevens op te vragen. Al doende komen dus heel wat kennis en vaardigheden aan bod.
Als een school aan dit project wil participeren, werkt het schoolteam eerst een eigen visie rond cultuureducatie uit. Na het goedkeuren van dit laagdrempelige dynamoPLAN, krijgt de school een code waarmee haar klassen onbeperkt gebruik kunnen maken van het gratis vervoer naar cultuurschakels, dynamoOPWEG. Reserveren kan voor een groep van maximaal 30 leerlingen via de website www.dynamo3.be. De klasgroep kan dan tijdens de daluren (tussen 9 uur en 15.30 uur en na 18.30 uur) gratis met bus of tram van De Lijn naar een cultureel centrum, museum, bibliotheek of andere culturele instelling. Op basis van diezelfde visie kan de school beslissen om een derde stap te zetten en een creatief project opstarten. Daarvoor kan de school subsidies aanvragen binnen het dynamoPROJECT. Dit is de vernieuwde subsidielijn voor creatieve schoolprojecten, waarvan minister Vandenbroucke het totaalbudget verdubbelt van 300.000 naar 600.000 euro.
Het nieuwe dynamo3traject speelt in op de belangrijkste conclusies van het Bamfordrapport. In 2007 kreeg de internationaal vermaarde professor Anne Bamford de opdracht om een kritische analyse te maken van de kunst- en cultuureducatie in het Vlaamse onderwijs. Haar kritische bevindingen werden vervolgens in dialoog met onderwijs en cultuur door twee commissies omgezet in concrete beleidsaanbevelingen. Deze zijn vervat in twee rapporten: Gedeeld/verbeeld, dat adviezen geeft m.b.t. het kleuter- en leerplichtonderwijs en Verdieping/Verbreding, dat ingaat op de rol van het deeltijds kunstonderwijs. De voornaamste conclusies waren:
- cultuur heeft een absolute meerwaarde in elke klas en voor iedere leerling
- er is nood aan een goede visieontwikkeling rond kunst en cultuur op elke school
- samenwerking is belangrijk tussen scholen en concrete lokale culturele partners
- een laagdrempelige en stimulerende subsidiepot voor cultuurprojecten op school is bijzonder waardevol
- het deeltijds kunstonderwijs heeft een duidelijke taak in het ondersteunen van het leerplichtonderwijs bij de uitwerking van een kwaliteitsvolle kunst- en cultuureducatie.
Naast het dynamo3project neemt minister Vandenbroucke nog vier belangrijke maatregelen, die de ingezette beleidskeuzes op langere termijn verankeren.
In de eerste plaats is kunst- en cultuureducatie volgend schooljaar een prioritair nascholingsthema. Dat betekent dat leraren en directies zich gratis kunnen nascholen rond kunst en cultuur op school. Kernpunten van de nascholing zijn: visieontwikkeling op schoolniveau, het culturele netwerk van de school en continuïteit in de leerervaring van kinderen en jongeren.
Ten tweede investeert de minister van Onderwijs in de inhoudelijke en structurele onderbouw van cultuureducatie door via de CANON Cultuurcel te participeren aan een vierjarig onderzoeksproject van de Nederlandse overheid. Dit onderzoekstraject van de universiteit van Groningen wil samen met het onderwijsveld een geïntegreerde en continue referentielijn uitbouwen voor cultuureducatie, van het kleuteronderwijs tot en met de secundaire school. Samen met het werk van de Commissies Cultuur en Onderwijs kan dit onderzoek uitmonden in een continue en structurele inbedding van cultuureducatie in het onderwijscurriculum. Zo komt er een antwoord op één van de belangrijkste aanbevelingen van professor Anne Bamford.
Ten derde investeert minister Vandenbroucke in onderzoek over cultuureducatie in de eerste graad van het secundair onderwijs. Zowel de Commissies Cultuur en Onderwijs als de Vlaamse Onderwijsraad drongen aan op een specifieke studie rond deze scharnierjaren in de schoolloopbaan van een jongere.
Ten slotte wordt er werk gemaakt van een structurele samenwerking tussen het deeltijds kunstonderwijs en het basisonderwijs. Dit gebeurt op basis van een grondige evaluatie van de bestaande tijdelijke projecten rond muzische vorming en kunstinitiatie. Deze tijdelijke projecten lopen tot 2010.
U vindt meer informatie over deze beleidsmaatregelen en hun beleidscontext op www.canoncultuurcel.be. In het aprilnummer van het onderwijstijdschrift Klasse vinden leraren een extra bijlage over dynamo3 en hoe cultuur in de klas te brengen: www.klasse.be.
Lees de bijlage uit het aprilnummer van het onderwijstijdschrift Klasse (pdf, 5 p.)