Logo Vlaamse overheid. Nieuws Onderwijs en Vorming. Nieuwsberichten, persberichten, nieuwe sites,...
U bent hier: Onderwijs en Vorming > Nieuws > Techniek op school
Nieuws- en persberichten

Archieven

Techniek hoort bij algemene vorming op school

Persmededeling Kabinet Vlaams minister van Onderwijs en Vorming
27 augustus 2008

Techniek komt op school te weinig aan bod, hoewel die in ons dagelijks leven overal opduikt: fiets, pc, gsm, microgolfoven, mp3-speler, iPod, …

Daarom ontwikkelde het project Techniek op School voor de 21ste eeuw (TOS21) - een gezamenlijk initiatief van de Vlaamse ministers Vandenbroucke (Onderwijs) en Ceysens (Wetenschap en Innovatie) - de voorbije jaren een conceptueel kader voor techniekonderwijs en doorlopende leerlijnen voor het leren van techniek vanaf de kleuterschool tot het einde van het secundair onderwijs.

Beide zijn bouwstenen voor eindtermen, leerplannen en uiteindelijk voor de leermiddelen die leraren inzetten. Voor alle kinderen en jongeren is technische geletterdheid cruciaal.

TOS21 kiest voor de drie dimensies: techniek begrijpen, hanteren, en duiden. Vorming in techniek hoort bij de algemene vorming, zoals wetenschappen en lichamelijke opvoeding. Maar er zijn ook afgeleide doelen, bv. in het kader van studiekeuze.

Minister Vandenbroucke: “Sensibilisering over wetenschap en techniek op jonge leeftijd speelt een grote rol in het studiekeuzeproces. Zelfs van in de kleuterklas kan je kinderen warm maken voor wetenschap door hen op een speelse en aanschouwelijke manier, aan de hand van eenvoudige proeven, een antwoord te geven op de vele ' waarom'-vragen die ze stellen. Op die wijze wordt hun nieuwsgierigheid verder aangemoedigd.”

Minister Ceysens: “De krapte op de arbeidsmarkt aan ingenieurs, wetenschappers en technici neemt alsmaar toe. Jongeren sensibiliseren voor wetenschap en techniek en hen aanmoedigen om creatief en innoverend te zijn, gepaard met vallen en opstaan, is iets waar je niet vroeg genoeg kunt aan beginnen. De instroom van het secundair naar het hoger onderwijs voor wetenschappelijke studiegebieden is nog veel te laag. Meer dan de helft van de jongeren die zouden kunnen kiezen voor een wetenschappelijke studierichting of ingenieursopleiding doen dit niet.”

Sinds enkele decennia profileert Vlaanderen zich als één van de welvarendste regio’s van Europa. Techniek en technologische innovatie hebben hier in belangrijke mate toe bijgedragen. Een blijvende investering in technische en wetenschappelijke innovatie is echter noodzakelijk om deze positie te behouden.

Het grote belang van techniek spiegelt zich momenteel niet in de belangstelling ervoor bij jonge mensen. Techniek op school is sterk ondergewaardeerd in vergelijking met bijv. wiskunde, wetenschappen of talen. Technische opleidingen en beroepen kampen met een afkalvende of stagnerende instroom, vooral van meisjes. Tal van onderzoeken geven aan dat jongeren niet bijzonder geïnteresseerd zijn in techniek. Iedereen consumeert techniek, maar weinigen staan open voor het ontdekken van de techniek.

Sinds 2004 werkt TOS21 aan de ontwikkeling van een kader voor het leren van techniek, gebaseerd op een grondige analyse van het terrein en overleg met de belangrijkste actoren. Het uiteindelijke kader bevat standaarden en referentiepunten, maar laat voldoende speelruimte voor pedagogische begeleidingsdiensten, lerarenopleiders en onderwijzend personeel voor concretisering. Het kader kan bijv. aan elke leeftijdsgroep aangepast worden. Zo kunnen de onderwerpen ‘technische systemen’ en ‘hulpmiddelen’ in de kleuterklas uitgelegd worden door samen fruitsap te bereiden, in de lagere school door vaartuigen te bouwen en in het secundair onderwijs door sportschoenen te ontwikkelen. Tussen januari en juni 2008 werd in het basis- en secundair onderwijs geëxperimenteerd om de haalbaarheid van het ontwikkelde kader voor de verschillende leeftijdsniveaus te testen. De resultaten in de experimenteerscholen lijken alvast positief.

Minister Vandenbroucke ontwikkelt momenteel een beleid rond studiekeuze dat aandacht heeft voor de hele schoolloopbaan en voor alle betrokken partijen (de school, de ouders, de leerling, de centra voor leerlingenbegeleiding, de VDAB, …). Sensibilisering over wetenschap en techniek op jonge leeftijd maakt daar deel van uit. Bij het kiezen van een studierichting laten jongeren zich nog te weinig leiden door hun eigen interesses en talenten. Deels is dat te wijten aan het idee dat je best eerst probeert om algemeen secundair te volgen en pas als dat niet lukt moet overstappen naar technisch of beroepsonderwijs. Maar vaak wéten kinderen aan het eind van de lagere school ook gewoon nog niet wat hen het meeste boeit of waar ze goed in zijn. Zeker voor technologie speelt dit mee. Doordat kinderen er in het lager onderwijs weinig of niet mee in aanraking komen, weten ze bij de studiekeuze niet of een technische richting hen zou liggen. Ze huiveren voor een sprong in het onbekende. Het ontwikkelde kader van TOS21 zal dan ook de basis vormen voor de herwerking van de eindtermen.

Minister Ceysens heeft in 2008 9,1 mEUR vrijgemaakt voor wetenschapspopularisering en zal deze strategie verder zetten in 2009. Met een aantal actoren en sensibiliseringsacties wordt de schoolgaande jeugd warm gemaakt voor wetenschap en techniek. Hierbij wordt systematisch aandacht besteed aan het benaderen van steeds jongere leeftijden. Enkele voorbeelden:

Het zou vanzelfsprekend moeten zijn dat jongeren in hun vrije tijd, naast het grote aanbod aan sportkampen, ook kunnen kiezen voor wetenschapskampen of technieklessen. Nu zijn die in zeer beperkte mate aanwezig. Begeleiding is ook onontbeerlijk, zowel voor leerkrachten en pedagogische begeleidingsdiensten als voor de edutainers van wetenschappelijke organisaties en verenigingen. Dit is een voorwaarde voor het succes van de implementatie van het TOS21-kader.

Tot de invoering van de nieuwe eindtermen in 2010 zal in een aantal nog uit te kiezen scholen verder gewerkt worden aan implementatiestrategieën, met het oog op verbreding vanaf september 2010. Ook dat wordt een samenwerkingsverband tussen beide ministers.

Lees ook het eindrapport Techniek op school voor de 21ste eeuw, augustus 2008 (pdf, 90 p.)

 

naar boven