Wettig verblijf

• Wat is het?
• Wat moet ik doen?
• 4 bijzondere situaties: Oekraïense vluchtelingen in België, au pairs, asielzoekers en Britten na Brexit
• Regelgeving en extra informatie

Wat is het?

Een inschrijvingsvoorwaarde

Cursisten vanaf 18 jaar  moeten bij de inschrijving het bewijs leveren van hun Belgische nationaliteit of voldoen aan de bepalingen van het wettig verblijf.

Waar van toepassing?

Wettig verblijf is een inschrijvingsvoorwaarde voor alle opleidingen, zowel in de centra voor basiseducatie (cbe) als in de centra voor volwassenenonderwijs (cvo).

Bij elke nieuwe inschrijving moet het wettig verblijf bewezen worden.

Uitzondering op deze regel zijn de cursisten die les volgen in de gevangenis. Deze cursisten moeten het wettig verblijf niet aantonen, maar er moet wel een attest van detentie voorgelegd worden.

Gevolgen als een cursist bij de inschrijving niet aan de voorwaarde voldoet

• Het centrum kan geen rechtsgeldige (deel)certificaten, diploma’s of getuigschriften uitreiken aan de cursist.
• De cursist komt niet in aanmerking voor financiering of subsidiëring.

Naar boven

Wat moet ik doen?

Als DAVINCI de verblijfsstatus kan afleiden, hoef je niets te doen

In de meeste gevallen kan DAVINCI de verblijfsstatus van de cursist afleiden aan de hand van de informatie die in de databank voorhanden is en van bijkomende gegevens die DAVINCI bij het Rijksregister opvraagt.

Je hoeft dan niets te doen.

Als DAVINCI de verblijfsstatus niet kan afleiden, moet je de bewijsstukken verzamelen en bewaren.

Verzamel de nodige bewijsstukken en bewaar die in het cursistendossier, op papier of digitaal, als DAVINCI de verblijfsstatus van een cursist niet automatisch kan afleiden.

Belgische nationaliteit

• Het ondertekende inschrijvingsformulier met de vermelding van de Belgische nationaliteit en het rijksregisternummer bewaar je als bewijs in het cursistendossier.
• Je hoeft geen kopie van de Belgische identiteitskaart te bewaren.

Bewijs van wettig verblijf of nationaliteit EU-landen                                      

• Bewaar een kopie van de bewijsstukken in het cursistendossier
• De vermelding van het rijksregisternummer in het cursistendossier volstaat niet als bewijs.

Welke documenten mag ik aanvaarden als bewijs van wettig verblijf?

Let op: een verblijfsdocument moet geldig zijn op het moment van de inschrijving. 

Identiteitsbewijs EU-landen

Welke landen? Raadpleeg de lijst van de lidstaten EER/EU/Schengen op FOD Binnenlandse zaken - Lijst lidstaten EER/EU/Schengen.

Paspoort, biometrisch paspoort en visum

Welke landen? Bekijk de lijst van de landen waarvan de onderdanen zijn vrijgesteld van de visumverplichting op FOD Binnenlandse zaken - Gemeenschappelijke lijst van derde landen waarvan de onderdanen van de visumplicht zijn vrijgesteld.

Elektronische vreemdelingenkaart

Agentschap Integratie en Inburgering- Modellen elektronische vreemdelingenkaarten.

Attest van immatriculatie model A

Agentschap Integratie en Inburgering - Voorbeeld van een attest van immatriculatie model A.

Andere documenten

Alleen als ze opgenomen zijn in het vademecum wettig verblijf.

 Vademecum wettig verblijf - versie december 2022 (word, 50kB, 9p.)

Naar boven

4 bijzondere situaties: Oekraïense vluchtelingen in België, au pairs, asielzoekers en Britten na Brexit

Oekraïense vluchtelingen in België

Oekraïners kunnen NT2 en andere opleidingen van de cvo en cbe volgen als zij hun wettig verblijf in België aantonen.

• Statuut tijdelijke bescherming (nieuw)
  • Een Europese richtlijn die in Belgisch recht is omgezet, voorziet in minimumnormen voor het verlenen van tijdelijke bescherming in geval van massale toestroom van ontheemden op het grondgebied van de Europese Unie. De volgende personen hebben recht op tijdelijke bescherming: 
    • Oekraïners.
    • Derdelanders met internationale bescherming of erkend als staatloze in Oekraïne.
    • Hun gezinsleden.
  • De procedure in een notendop: je vraagt tijdelijke bescherming aan via het registratiecentrum. Dienst vreemdelingenzaken reikt je een attest van tijdelijke bescherming uit indien je aan de voorwaarden voldoet. Je gaat met het attest van tijdelijke bescherming naar het gemeentebestuur van je verblijf. Deze levert je een elektronische A-kaart af of in afwachting daarvan krijg je een voorlopig verblijfsattest (bijlage 15).
  • Je inschrijving in het cbe of cvo staaf je met het attest van tijdelijke bescherming, de elektronische A-kaart of een voorlopig verblijfsattest (bijlage 15).

Oekraïners kunnen hun wettig verblijf in België ook nog altijd aantonen op basis van de documenten uit het vademecum wettig verblijf:

• Kort verblijf (maximum 90 dagen)
  • Je toont het wettig verblijf aan met een biometrisch paspoort. Je bent dan vrijgesteld van de visumplicht voor kort verblijf. Heb je geen biometrisch paspoort, dan toon je bij inschrijving in het volwassenenonderwijs je paspoort met geldig visum samen met een aankomstverklaring (bijlage 3).
  • Loopt je kort verblijf af en kun je door de situatie in Oekraïne niet terugkeren? In dat geval kan je bij de gemeente van je verblijf een verlenging vragen.
• Lang verblijf (meer dan 90 dagen)
  • Een Oekraïense burger kan het wettig verblijf aantonen via meerdere documenten uit het vademecum wettig verblijf. 
  • Loopt je lang verblijfsrecht in België voor beperkte duur af, voldoe je niet aan de voorwaarden voor verlenging van dat verblijfsrecht en kan je door de situatie in Oekraïne niet terugkeren? In dat geval kan je bij de gemeente van je verblijf een verlenging vragen.

Meer info over de procedures en de voorwaarden zijn te vinden op IBZ Vreemdelingenzaken en Agentschap Integratie en Inburgering.

Au pairs

Noodzakelijke documenten

• Een arbeidskaart is verplicht om aan de voorwaarde van wettig verblijf te voldoen.
• Voor een verblijf van meer dan 3 maanden is ook een visum verplicht, behalve als de au pair uit de EU, IJsland, Monaco, Noorwegen, Liechtenstein of Zwitserland komt.

Ter informatie: te ondernemen stappen door gastgezin en au pair

• Op voorhand:
  • Gastgezin neemt contact op met het Agentschap Integratie en Inburgering.
  • Agentschap Integratie en Inburgering vult een intentieverklaring in.
  • De kandidaat-au pair heeft die intentieverklaring nodig om een arbeidskaart en een visum verkrijgen.
• Na aankomst in België:
  • De au pair meldt zich met de arbeidskaart en het visum bij het Agentschap voor Integratie en Inburgering voor een intake NT2.
  • Na de inschrijving stuurt de au pair het inschrijvingsbewijs voor de cursus NT2 naar de dienst Economische Migratie in de provincie van de woonplaats.

Asielzoekers

Verblijf in een open asielcentrum

• Heeft de asielzoeker een bijlage 25 (asielzoeker zonder binnenkomstdocument die asielaanvraag doet) of bijlage 26 (asielzoeker met binnenkomstdocument die asielaanvraag doet) in combinatie met het ‘Attest voor inschrijving van asielzoekers in het volwassenenonderwijs’, dan voldoet hij/zij aan het wettig verblijf
• Ook bijlage 26 quinquies wordt aanvaard

Verblijf in een gesloten asielcentrum

• Het gaat om afgewezen of uitgeprocedeerde asielzoekers en andere mensen zonder papieren die hun repatriëring afwachten.
• Zij voldoen niet aan de voorwaarde van het wettig verblijf. Je kan hen niet inschrijven.

Britten na Brexit

Voor het aantonen van het wettig verblijf bij inschrijving in een cbe of cvo is er sinds 1 januari 2021 een onderscheid tussen: 

• Britten die vóór 2021 in België verbleven als EU-burger én hun familieleden.
• Britten die na 1/1/2021 in België toekomen.

Britten die vóór 2021 in België verbleven als EU-burger én hun familieleden 

Zij zijn begunstigden van het terugtrekkingsakkoord en hebben verworven rechten. Ze tonen hun wettig verblijf aan via één van volgende documenten:

• Geldende E, E+ F of F+ kaart (tot 31 maart 2022).
• Bijlage 56 (attest voor begunstigden van het terugtrekkingsakkoord – verblijf). 
• M-kaart (bijlage 53) of M-kaart met vermelding van duurzaam verblijf (bijlage 54)  (bijlage 53: 5 jaar geldig, bijlage 54: 10 jaar geldig).

Britten die na 1/1/2021 in België toekomen 

Zij worden voor verblijfsprocedures behandeld als derdelanders. 

• Kort verblijf: Britten worden door de EU vrijgesteld van de visumplicht voor een kort verblijf van maximaal 90 dagen per periode van 180 dagen. 
• Lang verblijf: Britten leggen een nationaal paspoort met geldig visum (type C of D) voor. Of, na het doorlopen van de voorziene verblijfsprocedure en positieve beslissing, een geldige elektronische verblijfskaart A (later B-), F (later F+) of H.

Let op: ook sommige gezinsleden waarmee de band al bestond vóór 2021 zijn begunstigden die volgens de voorwaarden van gezinshereniging met een EU-er na 2021 nog een verblijf kunnen krijgen.

Naar boven